TMedia (Telugu News) :

షణ్ముగం శెట్టి నుంచి తెలుగింటి కోడలు నిర్మలమ్మ వరకు..

-75 ఏళ్ల స్వతంత్ర భారతదేశంలో ఎవరూ,ఎప్పుడు, ఎలా..

టీ మీడియా, ఫిబ్రవరి 1, ఢిల్లీ : 75 ఏళ్ల స్వతంత్ర భారతదేశంలో అతి తక్కువ మార్పులకు గురైంది బడ్జెట్‌ అని చెప్పుకోవచ్చు. స్వతంత్ర భారత దేశపు తొలి బడ్జెట్‌ను తొలి ఆర్థిక మంత్రి షణ్ముగం శెట్టి ప్రవేశపెట్టగా.. బ్రిటీష్‌ వలసవాద విధానాన్ని కొనసాగిస్తూ 1999 వరకు ఇండియాలో బడ్జెట్‌ ప్రతీ సంవత్సరం ఫిబ్రవరి నెల చివరి పనిదినం రోజున సాయంత్రం 5 గంటలకు ప్రవేశపెట్టేవారు.. ఎన్డీఏ వచ్చిన తర్వాత ఆ లెక్క మారింది..
కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ఈరోజు ఉదయం 11 గంటలకు బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టనున్నారు. ఇది ఆయనకు ఐదో బడ్జెట్. 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరానికి (ఏప్రిల్ 2023 నుండి మార్చి 2024 వరకు) ఈ రోజున మంత్రి ఈ బడ్జెట్‌ను సమర్పిస్తారు. ఈ తరుణంలో ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థ స్వల్పంగా పడిపోయింది నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, ఆయన బుధవారం బడ్జెట్‌లో పన్నులను మాఫీ చేయడం ద్వారా మధ్యతరగతి ప్రజలకు కొంత ఉపశమనం కలిగించవచ్చు మోడీ ప్రభుత్వ 2.0 బడ్జెట్‌లో ప్రాంతీయ ఉత్పత్తి, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఉపాధి కల్పనకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం ద్వారా ఆర్థిక వ్యవస్థను పెంచే ప్రణాళికలు ఉండవచ్చు.

ఏది ఏమైనప్పటికీ, ఏ క్లాస్ నవ్వుతుంది. ఎవరు మరింత ఆర్థిక మాంద్యం వైపు నెట్టివేయబడుతుందో ఫిబ్రవరి మొదటి కొన్ని రోజుల్లో స్పష్టమవుతుంది. దీనితో, స్వతంత్ర భారతదేశంలో బడ్జెట్ చరిత్రను .. దానితో పాటు కొన్ని ముఖ్యమైన వాస్తవాలను (బడ్జెట్ ట్రివియా) తిరిగి చూద్దాం.

Also Read : ఖమ్మం ఏ ఏం సి చైర్ పర్సన్ గా శ్వేత భాధ్యతలు స్వీకరణ

స్వతంత్ర భారత తొలి బడ్జెట్షణ్ముఖం చెట్టి దేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన 3 నెలల తర్వాత మొదటి బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు. జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ కేబినెట్ మొదటి ఆర్థిక మంత్రి నవంబర్ 26 సాయంత్రం 5 గంటలకు బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు. 171.15 కోట్ల సేవా పన్నును కేటాయించారు ఆర్థిక లోటు రూ.24.59 కోట్లు ముఖ్యంగా, షణ్ముఖం శెట్టి 1933-1935 మధ్య బ్రిటిష్ పాలనలో భారతదేశం సెంట్రల్ లెజిస్లేటివ్ అసెంబ్లీకి అధ్యక్షుడిగా ఉన్నారు. అతను న్యాయవాదిగా, ఆర్థికవేత్తగా, పారిశ్రామికవేత్తగా, మరోవైపు రాజకీయాల్లో చురుకుగా పాల్గొన్నారు.స్వాతంత్ర్యానికి ముందు, 7 ఏప్రిల్ 1860న, స్కాటిష్ ఆర్థికవేత్త, రాజకీయ నాయకుడు జేమ్స్ విల్సన్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ తరపున బ్రిటిష్ రాజకుటుంబానికి అప్పటి-వలస భారతదేశం యొక్క బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు. ఒక రకంగా చెప్పాలంటే ఇది భారతదేశపు తొలి బడ్జెట్

పొడవైన, తక్కువ బడ్జెట్ ప్రసంగాలు
బడ్జెట్ సమర్పణలో ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ తన రికార్డును బద్దలు కొట్టి సరికొత్త రికార్డు సృష్టించారు. ఆమె ఫిబ్రవరి 1, 2020న 2 గంటల 42 నిమిషాల పాటు ప్రసంగం చేశారు. ఆ తర్వాత 2 పేజీలు మిగిలాయి కానీ ఆమె దానిని తగ్గించాలి మిగిలిన భాగాన్ని చదివినట్లు భావించాలని ఆయన లోక్‌సభ స్పీకర్‌ను అభ్యర్థించారు.మాటల విషయానికొస్తే, 1991లో నరసింహారావు ప్రభుత్వంలో ఆర్థిక మంత్రిగా ఉన్న మన్మోహన్ సింగ్ 18 వేల 650 పదాల బడ్జెట్ ప్రసంగం చేశారు. 2018లో అప్పటి కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి అరుణ్ జైట్లీ ఈ జాబితాలో రెండో వ్యక్తిగా నిలిచారు. 18 వేల 604 పదాలు గడిపిన ఆయన.. ఆ రోజు 1 గంట 49 నిమిషాల పాటు ప్రసంగించారు. అత్యధిక బడ్జెట్‌లను ప్రవేశపెట్టిన మాజీ ప్రధాని మొరార్జీ దేశాయ్ చరిత్ర సృష్టించారు. 1962-69లో ఆయన 10 బడ్జెట్‌లు ప్రవేశపెట్టారు ఆ తర్వాతి స్థానాల్లో పి చిదంబరం 9, ప్రణబ్ ముఖర్జీ 8, యశ్వంత్ సిన్హా 8, మన్మోహన్ సింగ్ 6 ఉన్నారు. ఈసారి నిర్మల తన ఐదో బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టబోతున్నారు.

Also Read : బడ్జెట్ 2023తో మారనున్న ధరలు

దీన్ని 1999లో అప్పటి ఆర్థిక మంత్రి యశ్వంత్‌ సిన్హా ఉదయం 11 గంటలకు మార్చారు. దీనికి కారణం లేకపోలేదు. బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టిన తర్వాత అందులో చేసే ప్రకటనలు, గణాంకాలు, కేటాయింపులపై మెరుగైన చర్చకు అవకాశం ఉంటుందనే ఉద్దేశం బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టే వేళను మార్చారు.

2017లో ఈ సంప్రదాయానికి తెరదించారు అప్పటి ఆర్థిక మంత్రి అరుణ్‌ జైట్లీ. బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టే తేదీని ఫిబ్రవరి ఒకటో తేదీకి మార్చారు. అంతే కాదు ప్రత్యేక రైల్వే బడ్జెట్‌కు కూడా మంగళం పాడారు. 2017కు ముందు 92 ఏళ్ల పాటు రైల్వే శాఖకు ప్రత్యేక బడ్జెట్‌ ఉండేది.

2021-22 నుంచి బడ్జెట్‌ మొత్తం పేపర్‌లెస్‌ డాక్యుమెంట్‌గా మార్చారు ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌. బడ్జెట్‌ డాక్యుమెంట్స్‌ యాక్సెస్‌ చేసుకునేందుకు యూనియన్‌ బడ్జెట్‌ మొబైల్‌ యాప్‌ ప్రస్తుతం అందుబాటులో ఉంది.

for telugu news live alerts like, follow and subscribe TMedia on Facebook । Twitter । YouTube